„Ma­saż, nie ma­saż. De­li­kat­ny ucisk nie po­bu­dza mię­śni… Ale wy­sy­ła prze­kaz do mó­zgu i uru­cha­mia na­tu­ral­ne mo­ce uzdra­wia­ją­ce. To dla­te­go te­ra­pia Bo­we­na po­ma­ga, gdy kon­wen­cjo­nal­ne me­to­dy le­cze­nia za­wo­dzą.

O te­ra­pii me­to­dą Bo­we­na po raz pierw­szy usły­sza­łam od zna­jo­mej. Kil­ka za­bie­gów, po­le­ga­ją­cych na de­li­kat­nym uci­sku wy­bra­nych miejsc na cie­le, uwol­ni­ło ją od bó­lu bar­ku, któ­ry nę­kał ją od ro­ku. I po­wo­do­wał bez­sen­ność. Wcze­śniej oka­zał się opor­ny na se­rię kla­sycz­nych za­bie­gów fizykote­ra­pii oraz środ­ki prze­ciw­bó­lo­we.

W Ka­to­wi­cach, pod­czas im­pre­zy po­świę­co­nej me­dy­cy­nie na­tu­ral­nej, mia­łam oka­zję zo­ba­czyć po­ka­zo­wy za­bieg tech­ni­ki Bo­we­na. Był na ty­le prze­ko­nu­ją­cy, że kie­dy i mnie do­padł kosz­mar­ny ból ple­ców, po­sta­no­wi­łam spró­bo­wać tej te­ra­pii. Zw­łasz­cza że po­le­co­na mi Iza­be­la Ka­miń­ska, dy­plo­mo­wa­na fi­zjo­te­ra­peut­ka z wyż­szym wy­kształ­ce­niem i wie­lo­let­nią prak­ty­ką, pro­wa­dzi ga­bi­net te­ra­pii Bo­we­na w mo­im re­jo­nie za­miesz­ka­nia. War­to do­dać, że jest to pierw­szy te­go ty­pu ga­bi­net, ja­ki po­wstał na Ślą­sku.

URUCHAMIANIE WEWNĘTRZNEGO DOKTORA

Pa­cjent, któ­ry zja­wia się po raz pierw­szy w ga­bi­ne­cie Iza­be­li Ka­miń­skiej, py­ta­ny jest nie tyl­ko o głów­ny pro­blem zdro­wot­ny. Tak­że o za­ży­wa­ne le­ki, ci­śnie­nie kr­wi oraz in­ne do­le­gli­wo­ści, ta­kie jak: bó­le gło­wy, za­bu­rze­nia tra­wie­nia, kło­po­ty ze snem. Jak się od­ży­wia, jak oce­nia swój po­ziom stre­su. Czy prze­cho­dził ja­kieś ope­ra­cje, czy miał wy­pad­ki. – Wszyst­kie te in­for­ma­cje po­ma­ga­ją mi po­łą­czyć fak­ty i zde­cy­do­wać, na co u da­nej oso­by zwró­cić szcze­gól­ną uwa­gę pod­czas za­bie­gu – wy­ja­śnia Iza­be­la Ka­miń­ska. – Ukła­dy ru­chów, ja­kie się wy­ko­nu­je na cie­le pa­cjen­ta, mo­gą być róż­ne, w za­leż­no­ści od kon­kret­ne­go pro­blemu. Pro­wa­dzę też do­ku­men­ta­cję każ­dej oso­by, co po­zwa­la mi śle­dzić po­stę­py jej zdro­wie­nia i mo­dy­fi­ko­wać te­ra­pię.

Le­żę na ko­zet­ce okry­ta cie­płym ple­dem. Za­bieg jest bar­dzo przy­jem­ny, roz­luź­nia cia­ło i po­zwa­la się wspa­nia­le od­prę­żyć. Tr­wa 45 mi­nut, któ­re mi­ja­ją jak z bi­cza strze­lił. Te­ra­peut­ka lek­ko uci­ska mo­je cia­ło w okre­ślo­nych punk­tach. Po każ­dej se­rii ta­kich ru­chów ro­bi dwu­mi­nu­to­wą prze­rwę. Te prze­rwy są in­te­gral­ną ce­ną za­bie­gu. Da­ją or­ga­ni­zmo­wi czas na re­ak­cję i uru­cho­mie­nie pro­ce­su le­cze­nia. Po­zwa­la­ją, by bo­dziec me­cha­nicz­ny roz­szedł się po cie­le. A im­puls wpro­wa­dzo­ny do ukła­du ner­wo­we­go zo­stał zin­te­gro­wa­ny  przez mózg.

Tech­ni­ka Bo­we­na tak na­praw­dę nie jest ma­sa­żem. Jej twór­ca, Tom Bo­wen, mó­wił o niej: „It’s not mas­sa­ge, it’s a me­sa­ge” (To nie ma­saż, to wia­do­mość). W te­ra­pii nie cho­dzi tyl­ko o to, by ugnia­tać cia­ło, ale by je pro­gra­mo­wać po­przez pre­cy­zyj­ne po­bu­dza­nie re­cep­to­rów. I wpro­wa­dza­nie za ich po­śred­nic­twem im­pul­sów sty­mu­lu­ją­cych układ ner­wo­wy. Wy­wo­łu­je to prze­pro­gra­mo­wa­nie or­ga­ni­zmu. De­li­kat­ne draż­nie­nie okre­ślo­nych punk­tów po­wo­du­je prze­bu­dze­nie „wew­nętrz­ne­go dok­to­ra”. Za­bu­rze­nia or­ga­ni­zmu zo­sta­ją wów­czas usu­nię­te na sku­tek przy­wró­ce­nia pier­wot­nej ma­try­cy, czy­li pra­wi­dło­we­go wzor­ca funk­cjo­no­wa­nia wszyst­kich sys­te­mów cia­ła. W prze­ci­wień­stwie do wie­lu te­ra­pii ma­nu­al­nych, tech­ni­ka Bo­we­na nie sto­su­je si­ło­wych ma­ni­pu­la­cji. Umoż­li­wia or­ga­ni­zmo­wi na­pra­wie­nie sa­me­go sie­bie, w je­go wła­snym tem­pie. Pro­ces ten jest kon­ty­nu­owa­ny jesz­cze przez kli­ka dni. Dla­te­go za­bie­gi wy­ko­nu­je się zwy­kle w od­stę­pach sied­mio­dnio­wych.

DLA KAŻDEGO I NA WSZYSTKO

– Jak to wła­ści­wie dzia­ła? – py­tam Iza­be­lę Ka­miń­ską, gdy już z po­wro­tem sie­dzę na­prze­ciw niej. Ple­cy na­dal mnie bo­lą, ale to do­pie­ro pierw­szy za­bieg. Czu­ję się jed­nak zde­cy­do­wa­nie ina­czej. Zni­kło na­pię­cie mię­śni, któ­re od­czu­wa­łam wcze­śniej w ca­łym cie­le. I je­stem wy­po­czę­ta jak po do­brze prze­spa­nej no­cy. Zau­wa­żam też, że od­dy­cham du­żo głę­biej niż przed za­bie­giem. Po­noć dla­te­go, że ru­chy wy­ko­ny­wa­ne pod­czas te­ra­pii roz­luź­nia­ją prze­po­nę.

– Tech­ni­ka Bo­we­na to zu­peł­nie no­wa kon­cep­cja pra­cy z cia­łem. Nie wy­ni­kła z in­nych me­tod lecz­ni­czych ani nie jest do nich po­dob­na – mó­wi Iza­be­la Ka­miń­ska. – Opar­ta jest na pra­cy z podwię­zia­mi. To tkan­ka łącz­na, o któ­rej do­pie­ro od nie­daw­na wia­do­mo, że peł­ni waż­ną ro­lę w or­ga­ni­zmie. Ota­cza za­rów­no po­szcze­gól­ne mię­śnie, jak i ca­łe ich gru­py. Po­wię­zie prze­cho­dzą przez cia­ło, łą­cząc róż­ne od­le­głe miej­sca. Dla­te­go pra­cu­jąc na ta­kim po­wię­zio­wym ukła­dzie, uzy­sku­je­my du­żo więk­sze i tr­wal­sze efek­ty le­cze­nia, niż dzia­ła­jąc lo­kal­nie. Przy­czy­na bó­lu jest bo­wiem czę­sto gdzie in­dziej, niż ból się ob­ja­wia. Bez ma­ni­pu­lo­wa­nia sta­wa­mi i ko­ść­mi, i bez agre­syw­ne­go po­bu­dza­nia, roz­luź­nia­my po­wię­zie i mię­śnie, do­ko­nu­jąc w niż prze­pro­gra­mo­wa­nia. Ale dzie­je się to nie tyl­ko na po­zio­mie struk­tu­ral­nym. W kon­se­kwen­cji rów­nież sys­tem ner­wo­wy, układ lim­fa­tycz­ny, na­czy­nia kr­wio­no­śne i wę­zły chłon­ne, znaj­du­ją­ce się w w roz­luź­nio­nej w ten spo­sób tkan­ce, mo­gą dzia­łać wy­daj­niej.

Tech­ni­ka Bo­we­na da­je bar­dzo do­bre re­zul­ta­ty w kon­tu­zjach spor­to­wych, przy rwie kul­szo­wej i pro­ble­mach z po­szcze­gól­ny­mi sta­wa­mi, czy mię­śnia­mi. Jest sku­tecz­na tak­że przy wszel­kich zmia­nach zwią­za­nych z roz­re­gu­lo­wa­niem or­ga­nów we­wnętrz­nych, za­bu­rze­niach tra­wien­nych czy hor­mo­nal­nych. Po­ma­ga le­czyć pro­ble­my z ner­ka­mi, mi­gre­ny, bez­płod­ność, a tak­że ast­mę i aler­gię. Nie mó­wiąc już o bez­sen­no­ści, lę­kach, nie­sta­bil­no­ści emo­cjo­nal­nej, chro­nicz­nym zmę­cze­niu i prze­wle­kłym stre­sie.

Zna­ko­mi­te efek­ty osią­ga się tą te­ra­pią w pra­cy z dzieć­mi, na­wet ty­mi naj­mniej­szy­mi, na przy­kład w przy­pad­ku kol­ki u nie­mow­ląt. Zna­czą­co po­ma­ga dzie­ciom z dys­pla­zją sta­wu bio­dro­we­go, dzie­cię­cym po­ra­że­niem mó­zgo­wym, mo­cze­niem noc­nym. Te­ra­pia me­to­dą Bo­we­na jest też jed­ną z nie­licz­nych, któ­re moż­na sto­so­wać u ko­biet w cią­ży. Usu­wa lub ła­go­dzi ty­po­we dla te­go sta­nu do­le­gli­wo­ści i przy­go­to­wu­je cia­ło do po­ro­du. Nie­jed­no­krot­nie zda­rza­ło się, że za­bie­gi tą tech­ni­ką po­mo­gły dziec­ku przy­jąć pra­wi­dło­wą po­zy­cję w ma­ci­cy. – Sa­ma mia­łam czte­ry przy­pad­ki, kie­dy źle uło­żo­ny w brzu­chu ma­lu­szek obró­cił się w ostat­nim mie­sią­cu cią­ży – mó­wi Iza­be­la Ka­miń­ska.

Gdy koń­czy­my roz­mo­wę, otrzy­mu­ję, jak każ­dy pa­cjent, kil­ka wska­zó­wek, jak na­le­ży się za­cho­wy­wać po za­bie­gu. Prze­de wszyst­kim mam uni­kać wy­sił­ku, zre­zy­gno­wać z ma­sa­ży i wszel­kich te­ra­pii ma­nu­al­nych. No i za­sto­so­wać za­sa­dę 3 x P: po­spa­ce­ro­wać, po­pi­jać wo­dę, po­cze­kać. Ruch w dniu za­bie­gu jest waż­ny, bo po­ma­ga or­ga­ni­zmo­wi się prze­or­ga­ni­zo­wać. Od­po­wied­nie na­wod­nie­nie wspie­ra pra­cę, ja­ką roz­po­czę­ły tkan­ki. A po­tem po­zo­sta­je już tyl­ko po­cze­kać, aż cia­ło prze­pra­cu­je pro­blem. Iza­be­la Ka­miń­ska oce­nia, że więk­szość do­le­gli­wo­ści ustę­pu­je po oko­ło 3-5 za­bie­gach. Choć nie­jed­no­krot­nie wy­star­czy je­den. Jak na przy­kład u pew­nej pa­cjentki, u któ­rej już po pierw­szej wi­zy­cie ustą­pi­ła rwa kul­szo­wa.

Ja jed­nak nie li­czy­łam na po­dob­ny efekt, zwa­żyw­szy na si­łę bó­lu, z ja­kim przy­szłam. Nie zdzi­wi­łam się więc, gdy na­stęp­ne­go dnia ra­ni z tru­dem zwle­kłam się z łóż­ka. Po­dob­nie jak ko­lej­ne­go. I na­gle, trze­cie­go dnia ból od­pu­ścił. Nie mi­nął zu­peł­nie, ale zde­cy­do­wa­nie zła­god­niał. Na­peł­ni­ło mnie to na­dzie­ją, że po ca­łej se­rii za­bie­gów po­zbę­dę się go raz na za­wsze.”

„(…) Jak pi­sze Han­na Opi­ła: „Tech­ni­ka Bo­­we­na to sys­tem de­li­kat­ne­go, ale po­tęż­ne­go mo­bi­li­zo­wa­nia tka­nek mięk­kich opar­ty na ru­chu ro­lu­ją­cym pal­ca­mi przez mię­śnie, ścię­gna, po­więź w ce­lu po­bu­dze­nia, me­cha­ni­z­mów sa­mo­re­ge­ne­ra­cji or­ga­ni­­zmu”. Od­dzia­ły­wa­nie jest de­li­­kat­ne, ale ruch mu­si być wy­­ko­na­ny pre­cy­zyj­nie. Tej me­to­­dy nie moż­na się na­uczyć z pod­ręcz­ni­ka.

Do­świad­czo­ny in­struk­tor, w Pol­sce jest nim The­okli­tos Tsal­los, uczy ku­r­san­tów po­szcze­gól­nych pro­­ce­dur, kon­tro­lu­jąc po­pra­w­ność ich wy­ko­ny­wa­nia. Ade­­p­ci mu­szą też do­brze po­znać ana­to­mię. W prze­rwach mię­­dzy se­sja­mi (tzw. mo­du­ła­mi) uczest­ni­cy za­jęć są obo­wią­za­­ni do prak­ty­ko­wa­nia na zna­jo­­mych i człon­kach ro­dzi­ny. Rzecz ja­sna, tej tech­ni­ki nie moż­na opa­no­wać na kur­sie week­en­do­wym. Kurs pod­sta­­wo­wy obej­mu­je 7 mo­du­łów (se­sji w od­stę­pach kwar­ta­l­nych) po­mię­dzy któ­ry­mi od­by­­wa­ją się jesz­cze spo­tka­nia po­­w­tór­ko­we. Po ko­lej­nych 5 mo­­du­łach adept uzy­sku­je dy­p­lom mi­strzow­ski.

Ru­chy Bo­we­na są tak sku­­tecz­ne, gdyż od­dzia­łu­ją na po­­więź. Każ­da struk­tu­ra ko­mó­r­ko­wa na­sze­go or­ga­ni­zmu: mię­śnie, ner­ki, wą­tro­ba, na­­czy­nia kr­wio­no­śne, ser­ce i in. oto­czo­ne są przez po­więź. „Po­więź jest jak sieć, któ­ra owi­ja się wo­kół wszyst­kich na­­szych ko­mó­rek, or­ga­nów, ko­­­ści, ścię­gien, tka­nek, na­czyń. Dzia­ła jak sieć te­le­fo­nicz­na, zło­­żo­na z wie­lu li­nii, któ­­re nie­ustan­nie prze­­ka­zu­ją i przyj­mu­ją in­for­ma­cje. Po­więź jest zbu­do­wa­na głó­­w­nie z ko­la­ge­nu, któ­­ry pod wpły­wem stre­­su ule­ga usztyw­nie­­niu”. Na­der czę­sto znaj­du­je­my się pod wpły­wem stre­­su. Co gor­sza, dłu­go­trwa­ły stres stał się udzia­­łem wie­lu miesz­ka­ń­ców kra­jów cy­wi­li­za­­cji za­chod­niej. W efe­­k­cie na­czy­nia kr­wio­­no­śne, or­ga­ny we­­w­nętrz­ne są ści­śnię­­te, spię­te i nie mo­gą funk­cjo­no­wać pra­wi­dło­wo. Ła­god­na sty­mu­la­cja tech­ni­ką Bo­we­na przy­wra­ca po­wię­zi u-tra­co­ną ela­stycz­ność. Pier­w­szym ob­ja­wem jest uczu­cie głę­bo­kie­go od­prę­że­nia (re­la­k­su). Dr­ga­nia wy­wo­ły­wa­ne na skó­rze są prze­ka­zy­wa­ne tka­n­ce łącz­nej i po­wię­zi. Za po­śre­d­nic­twem tej „we­wnętrz­nej sie­­ci te­le­fo­nicz­nej” in­for­ma­cje tra­fia­ją do mó­zgu, do au­to­no­­micz­ne­go sys­te­mu ner­wo­we­­go. (…)

Każ­dy ruch w tech­ni­ce Bo­we­na, nie­za­leż­nie od te­go, gdzie zo­stał wy­ko­na­ny, od­dzia­łu­je na ca­ły or­ga­nizm. I to nie tyl­ko na ukła­dy ana­to­mi­­cz­ne: ner­wo­wy, mię­śnio­wy, kr­wio­no­śny i in­ne, ale rów­nież na­fi­zjo­lo­gię, emo­cje i psy­chi­kę cho­re­go. I choć naj­czę­ściej zgła­sza­ją się na te­ra­pię oso­by z dys­funk­cją ukła­du kost­no­-sta­wo­we­go, to jed­nak do­sko­­na­łe wy­ni­ki uzy­sku­je się w uzdra­wia­niu scho­rzeń ogól­no­ustro­jo­wych np. po­ra­że­nia mó­zgo­we­go, stward­nie­nia roz­sia­ne­go.

Ta te­ra­pia róż­ni się od in­­nych tym, że or­ga­ni­zmo­wi trze­ba dać czas na sa­mo­le­cze­nie. Stąd prze­rwy mię­dzy ko­­lej­ny­mi ru­cha­mi. Spot­ka­nia te­ra­peu­tycz­ne od­by­wa­ją się w od­stę­pach ty­go­dnio­wych. Mię­dzy se­sja­mi nie na­le­ży prze­cią­żać or­ga­ni­zmu nad­mier­nym wy­sił­kiem jak tre­­nin­gi, si­łow­nia, bie­gi. Nie­zbę­­d­ny jest czas i spo­kój, aby cho­ry mógł upo­rać się ze swo­­im pro­ble­mem.

(…) Tech­ni­kę Bo­we­na moż­na sto­so­wać od pierw­szych chwil ży­cia, eli­mi­nu­jąc szok po­po­ro­­do­wy u no­wo­rod­ka. Wy­ko­ny­­wa­no rów­nież te­ra­pię ko­bie­­tom w cią­ży i od­no­to­wa­no ki­l­ka przy­pad­ków zmia­ny nie­­pra­wi­dło­we­go uło­że­nia pło­du. (…) Kol­ki i in­ne pro­ble­my tra­­wien­ne nie­mow­ląt zni­ka­ją pod wpły­wem tej ła­god­nej, bez­stre­so­wej pro­ce­du­ry. Za­­a­wan­so­wa­ni wie­kiem se­nio­rzy mo­gą ko­rzy­stać z Bow­tech bez obaw o swo­je kru­che ko­ści. Za­pew­ne w swo­ich scho­rze­­niach ukła­du kost­no­-sta­wo­we­go nie otrzy­ma­ją aż tak spe­­k­ta­ku­lar­nej po­mo­cy jak lu­dzie mło­dzi, u któ­rych do­cho­dzi do li­kwi­da­cji sko­lioz, ale po­zbę­dą się do­le­gli­wo­ści bó­lo­wych.

(…) Niek­tó­rzy te­ra­peu­ci wy­spe­­cja­li­zo­wa­li się w pra­cy z cho­ry­­mi na stward­nie­nie roz­sia­ne. Na­le­ży do nich Ilo­na Wró­bel z Ru­mii (k. Gdy­ni), któ­ra na­u­czy­ła się tech­ni­ki Bo­we­na, aby po­móc mę­żo­wi, któ­ry le­­dwo cho­dził, czę­sto upa­dał, nie mógł już pro­­wa­dzić sa­mo­cho­du ani pra­co­wać. Co­dzien­ne czyn­no­ści spra­wia­ły mu co­raz wię­cej kło­po­tów. Se­rią za­bie­gów pa­ni Ilo­­na do­słow­nie „po­sta­wi­­ła mę­ża na no­gi”. Wró­cił do pra­cy i jaz­dy sa­mo­­cho­dem, a na­wet za­czął się wspi­nać na drze­wa w swo­im ogro­dzie. Le­­karz, wi­dząc tak spe­k­ta­ku­lar­ną po­pra­wę zdro­wia, stwier­dził, że gdy­by nie znał wcze­ś­niej te­go pa­cjen­ta, nie uwie­rzył­by w to, że cho­­ro­wał on na SM.

Pa­ni Han­na Opi­ła ubo­le­wa, że w na­szym kra­ju nie pod­da­je się te­ra­pii tech­ni­ką Bo­we­na ma­łych pa­c­jen­tów cho­rych na dzie­cię­ce po­ra­że­nie mó­zgo­we. Tym­cza­­sem z za­gra­ni­cy nad­cho­dzą do­nie­sie­nia o spek­ta­ku­la­r­nym od­dzia­ły­wa­niu Bow­tech w ta­kich przy­pad­kach. Nie­ste­­ty w na­szym kra­ju le­ka­rze, fi­zjo­te­ra­peu­ci i Sto­wa­rzy­sze­­nia Ro­dzi­ców lan­su­ją teo­rię, zgod­nie z któ­rą dziec­ko trze­ba nie­ustan­nie re­ha­bi­li­to­wać, pod­da­wać co­dzien­nym ćwi­­cze­niom i in­nym te­ra­piom. Trud­no za­in­te­re­so­wa­nym uwie­rzyć w to, że wy­star­czy kró­­t­ki za­bieg raz w ty­go­dniu, a dziec­ko, po­zo­sta­wio­ne w spo­­ko­ju, uru­cho­mi po­tęż­ne pro­­ce­sy au­to­re­ge­ne­ra­cji.

Do mo­jej roz­mów­czy­ni do­­cie­ra­ją też in­for­ma­cje o su­k­ce­sach w le­cze­niu au­tyzmu. Lu­cy­na Du­łak z Par­cho­wa za­­sto­so­wa­ła tech­ni­kę Bo­we­na, aby po­móc sy­no­wi cier­pią­ce­­mu na au­tyzm. Po se­rii za­bie­­gów chło­piec za­czął ro­bić wy­­raź­ne po­stę­py w mó­wie­niu, w wy­ra­ża­niu swo­ich my­śli i od­czuć. Znacz­nie wzro­sły szan­se na to, że bę­dzie w sta­nie sa­mo­­dziel­nie funk­cjo­no­wać.

Han­na Opi­ła ostrze­ga, że pra­ca z dzieć­mi do­tknię­ty­mi au­ty­zmem jest trud­na i wy­­ma­ga wie­le cza­su. War­to je­d­nak pod­jąć ten trud pod wa­­run­kiem, że ak­cep­tu­ją one do­­tyk ob­cej oso­by. Ma to ogro­m­ne zna­cze­nie, gdyż po­stę­po­­wa­nie wbrew wo­li au­ty­sty­cz­ne­go dziec­ka i zmu­sza­nie go do te­ra­pii nie tyl­ko nie przy­­nie­sie po­pra­wy, ale jesz­cze po­­gor­szy je­go stan.

(…) Tech­ni­ka Bo­we­na po­ma­ga nie tyl­ko w cho­ro­bach na­rzą­­du ru­chu, wa­dach po­sta­wy, na­pię­ciu mię­śni, w bó­lu ple­­ców, ko­lan, łok­ci i ja­ko wspo­­ma­ga­nie w le­cze­niu kon­tu­zji, zwich­nięć itp. Pod­da­ją się jej nie­do­ma­ga­nia sys­te­mu tra­wien­ne­go, od­de­cho­we­go, krą­­że­nia, ner­wo­we­go, mo­czo­wo­-ł­cio­we­go. Za­le­ca się ją w przy­pad­kach mi­gren, w sta­­nach na­pię­cia i wy­czer­pa­nia (tak­że w syn­dro­mie chro­ni­cz­ne­go zmę­cze­nia), w za­bu­rze­­niach men­stru­acyj­nych, przy bez­sen­no­ści, w sta­nach lę­ko­­wych i w aler­giach.

Han­na Opi­ła od­no­to­wa­ła po­­zy­tyw­ny sku­tek te­ra­pii w przy­­pad­kach mo­cze­nia noc­ne­go. Od­no­si też suk­ce­sy w zwal­cza­­niu de­pre­sji. Ostat­nio pa­ni Ha­­nia ma pod opie­ką ro­dzi­nę, któ­ra ule­gła po­waż­ne­mu wy­­pad­ko­wi dro­go­we­mu. W naj­go­­r­szym sta­nie jest osiem­na­sto­­let­ni chło­pak, któ­ry od­niósł bar­dzo cięż­kie obra­że­nia we­­w­nętrz­ne: m.in. ma bar­dzo uszko­dzo­ną śle­dzio­nę i ner­kę, któ­ra nada­je się do usu­nię­cia. W tech­ni­ce Bo­we­na jest ta­ki krót­ki za­bieg, zwa­ny po an­gie­l­sku ,,emer­gen­cy mo­ves”, a w ter­mi­no­lo­gii pol­skiej: pro­ce­du­­rą prze­ciw­szo­ko­wą. Za­bieg ten wy­ko­nu­je się ja­ko pierw­szą po­­moc za­rów­no po ura­zach fi­zy­­cz­nych jak i psy­chicz­nych. Skła­da się z czte­rech ru­chów, wy­ko­ny­wa­nych na ple­cach pa­cjen­ta, i da­je fan­ta­stycz­ne efe­­k­ty te­ra­peu­tycz­ne pod wa­ru­n­kiem, że za­sto­su­je się go za­raz po trau­ma­tycz­nym wy­da­rze­­niu. Pa­ni Ha­nia prze­pro­wa­dzi­­ła pro­ce­du­rę do­pie­ro trze­cie­go dnia po wy­pad­ku, bo do­pie­­ro wte­dy do­tar­ła do niej wia­do­mość o nie­szczę­ściu, któ­re przy­da­rzy­ło się tej ro­dzi­nie. Mi­mo to or­ga­nizm mło­de­go czło­wie­ka na­ty­ch­miast zmo­bi­li­zo­wał się do sa­mo­na­pra­wy: po­pra­wia się stan śle­dzio­ny, ta­k­że ner­ka za­czę­ła da­wać ozna­ki ży­cia. Le­ka­rze stwier­dzi­li, że da­dzą jej czas, być mo­że nie trze­ba bę­dzie jej usu­wać.

35 let­ni męż­czy­zna przy­szedł do ga­bi­ne­tu skar­żąc się na do­­le­gli­wo­ści krę­go­słupa. Do­ku­­cza­ły mu też bó­le gło­wy. Po­­nad­to od dzie­ciń­stwa cier­piał na ocię­ża­łość umy­sło­wą. Kie­dy chciał prze­czy­tać książ­kę lub ar­ty­kuł w ga­ze­cie, po kil­ku­na­s­tu mi­nu­tach od­czu­wał zmę­­cze­nie, tra­cił zdol­ność kon­ce­n­tra­cji i nie był w sta­nie zro­­zu­mieć tek­stu, któ­ry miał przed ocza­mi. Po dru­gim za­­bie­gu krę­go­słup mniej mu do­­le­gał, ale co cie­kaw­sze, stwie­r­dził, że coś się od­blo­ko­wa­ło w je­go gło­wie. Mógł już czy­tać bez prze­rwy ca­łą go­dzi­nę, i to ze zro­zu­mie­niem tre­ści lek­tu­ry.

42 let­nia pa­cjent­ka, nie dba­­ją­ca spe­cjal­nie o zdro­wie, cie­r­pia­ła na zwy­rod­nie­nie krę­go­­słu­pa lę­dź­wio­we­go, ast­mę, za­­w­ro­ty gło­wy z utra­tą przy­to­m­no­ści, pa­dacz­kę, ból stóp od stro­ny po­de­szwo­wej, re­fluks i pro­ble­my tra­wien­ne. Mi­mo iż nie sto­su­je się do za­le­ceń, uda­­ło się przy po­mo­cy za­bie­gów Bo­we­na wy­le­czyć fa­le na­pa­do­­we i za­wro­ty gło­wy, krę­go­słup i sto­py. Prze­wód po­kar­mo­wy też funk­cjo­nu­je du­żo le­piej.

War­to pod­kre­ślić, że pro­ce­­du­ry Bo­we­na za­wsze od­dzia­­łu­ją po­zy­tyw­nie, ale jed­ne or­ga­ni­zmy szyb­ciej roz­po­czy­na­­ją pro­ces zdro­wie­nia, a in­ne re­agu­ją wol­niej. Stąd trud­no z gó­ry prze­wi­dzieć, jak dłu­go po­trwa te­ra­pia.”